door Ivan Cairo
PARAMARIBO — Indien China Zhong Heng Tai zich niet aan de vergunningsvoorwaarden heeft gehouden om te Patamacca een palmoliefabriek neer te zetten, zal de vergunning worden ingetrokken. Dat heeft vicepresident Ronnie Brunswijk het parlement vrijdagavond tijdens de begrotingsbehandeling voorgehouden. “Indien de organisatie zich niet heeft gehouden aan de vergunningsvoorwaarden en wetten van Suriname zal de regering niet schromen dit aan het parlement voor te leggen om de vergunning weer in te trekken”, aldus de vicepresident.
Hij gaf aan dat minister Prahlad Sewdien van Landbouw, Veeteelt en Visserij (LVV) al is geïnstrueerd door de regeringstop om deze zaak juridisch goed uit te zoeken en te rapporteren aan de regering. De kwestie-China Zhong Heng Tai werd door VHP-assembleelid Mahinder Jogi aangesneden tijdens zijn spreekbeurt. Hij hekelde dat de Chinese onderneming een concessie van 40.000 hectare heeft gekregen voor het opzetten van een oliepalmplantage en oliefabriek, maar tot nu toe niet een druppel spijsolie heeft geproduceerd.
Het bedrijf houdt zich naar verluidt slechts bezig met de houtkap en export van rondhout. Dit is volgens de politicus onaanvaardbaar en dient de vergunning onmiddellijk te worden ingetrokken. Jogi werd ondersteund door verschillende assembleeleden. De kwestie-China Zhong Heng Tai speelt vanaf de regering-Venetiaan waarvan Abop, als onderdeel van de toenmalig A-Combinatie, coalitiepartner was.
‘Niet serieus van plan’
“Er wordt gewoon niks gedaan, terwijl ruim vijftien jaar geleden een concessie is gegeven”, zei Brunswijk destijds
Abop was toen fel gekant tegen de uitgifte van de concessie omdat gevreesd werd dat het Chinese bedrijf het slechts gemunt had op de bomen in de beoogde concessie en niet serieus van plan was een palmoliebedrijf op te zetten. Ook bewoners van het Patamaccagebied waren fel gekant omdat zij vreesden niet aan de bak te zullen komen als arbeiders, omdat het bedrijf werkers uit China zou halen. Toen werd geopperd om de concessie uit te geven aan mensen in het gebied om zelf aan houtkap te doen.
In juni 2019 drong toenmalig fractieleider van Abop – huidig vicepresident Brunswijk – bij de regering op aan de concessie in te trekken. Tijdens een vergadering van het parlement stelde hij dat er veel mis is te Patamacca en dat de regering zand in de ogen wordt gestrooid door het bedrijf. “Er wordt gewoon niks gedaan, terwijl ruim vijftien jaar geleden een concessie is gegeven”, zei Brunswijk destijds.
Als reactie stelde toenmalig president Desi Bouterse dat de zaak bekeken zou worden. Hij kon tijdens de vergadering geen adequaat antwoord geven. Brunswijk had erop gewezen dat in het concessiegebied zaken plaatsvonden die niet strookten met de vergunningsvoorwaarden. “Er wordt gewoon niks gedaan, terwijl ruim vijftien jaar geleden een concessie is gegeven. Deze is ook van eigenaar verwisseld. Er zijn ook contracten getekend met ondernemers om het gebied schoon te maken, terwijl zij niet eens over bulldozers beschikken”, hield de Abop-leider de regering en het parlement toen voor.
Jaarlijks 6 miljoen liter
“We praten er al zolang over dat goud eens op zal gaan, dat we moeten overstappen op duurzame productie. Wel nu, hier staat een duurzaam project”
toenmalig president Bouterse
President Bouterse stelde in reactie daarop dat het bedrijf goed was begonnen en de eerste 2.000 zaailingen reeds had geproduceerd. Daar de concessie gebaseerd was op een wet zou de verdere afhandeling van deze zaak goed uitgezocht moeten worden “Ik kom er nu ook niet uit”, zei Bouterse, die in december 2016 officieel het startsein gaf voor het aanleggen van de oliepalmaanplant door het eerste zaadje te planten.
“Deze wordt de grootste boom” zei het staatshoofd euforisch bij het plegen van deze handeling. “We praten er al zolang over dat goud eens op zal gaan, dat we moeten overstappen op duurzame productie. Wel nu, hier staat een duurzaam project.” In 2019 zouden de vruchten van de eerste inzaai van 2.000 hectare verwerkt worden en de olieproductie van minstens 6 miljoen liters per jaar beginnen. Dat heeft China Zhong Heng Tai nog niet kunnen waarmaken.
Al in 2013 waren er indicaties dat het Chinese bedrijf niet geïnteresseerd was in de productie van palmolie maar op de export van rondhout. De districtsraad van Marowijne had toen de regering ook geadviseerd de concessie in te trekken omdat er geen aanstalten werden gemaakt om de oliepalmplantage van minstens 5.000 hectare op te zette. “Tot nu toe zijn nog geen activiteiten in die richting ontplooid”, zei Nicolaas Priesierie, ondervoorzitter van de districtsraad Marowijne, tegenover de Ware Tijd. De raad had de regering eerder verzocht om een houtkapconcessie voor het bedrijf in te trekken. Toen was voorgesteld dat het land dat zo zou vrijkomen, zou worden uitgegeven aan de lokale leefgemeenschappen. Die kunnen niet meer van houtkap leven omdat zoveel land niet meer toegankelijk is.
