INGEZONDEN: Angst gebruiken bij aanpak Covid-19
17/02/2021 19:52
De redactie van DWT Publishing NV stelt lezers in de gelegenheid stukken in te zenden ter publicatie. In principe worden alle ingezonden artikelen opgenomen, tenzij de inhoud schadelijk, kwetsend of beledigend is voor derden. Stukken die geplaatst worden komen niet noodzakelijkerwijs overeen met de mening van DWT Publishing NV. De redactie behoudt zich het recht voor om stukken niet te plaatsen, of in te korten of te redigeren zonder dat die uit hun context worden gehaald.
Tot mijn grote schrik las ik dat het Duitse ministerie van Binnenlandse Zaken als strategie voor gedragsverandering, wetenschappers oproept om het angstgevoel voor het coronavirus verder aan te wakkeren. Is dit bericht nu waar of niet waar? Ik besloot onderstaande informatie met u te delen.
Gezondheid wordt al enige tijd gezien als niet alleen de
afwezigheid van ziekte, maar wordt bekeken vanuit een meer
holistisch mensbeeld. Het fysiek, mentaal en sociaal functioneren
vormen één geheel. Uit deze visie volgt logischerwijs dat voor her
beoordelen en bevorderen van de gezondheid meerdere aspecten en
factoren in acht genomen moeten worden, dus er wordt een
multidisciplinaire aanpak vereist.
Mensen beoordelen hun gezondheid dan ook niet slechts op hun
lichamelijk functioneren, maar op hun welzijn, sociaal, geestelijk
en mentaal welbevinden. De één heeft daarbij wat meer uitdagingen
dan de ander en daarmee moet er terdege rekening worden gehouden.
De essentie van het concept is om mensen hun kracht te laten
ervaren en hen eigenaar te laten zijn van hun gezondheidsprocessen.
De gevolgen van Covid-19 en de interventies zullen dan ook op basis
van de invloed op de mens, vanuit een holistisch perspectief
bekeken en aangepakt moeten worden.
Waarom zijn er personen die zich strikt houden aan de
beschermingsvoorschriften en anderen niet? Zij met een middelmatige
angst zijn eerder geneigd zich te houden aan de preventieve
gedragsvoorschriften. Personen die niet bang zijn voor het virus en
denken 'mij overkomt het niet' zullen eerder de
gedragsvoorschriften naast zich neerleggen. Het zijn vooral
jongeren die zich niet houden aan de voorschriften, maar ook
ouderen die doen alsof er niks ernstigs aan de hand is. Bij
personen met een hoge angstintensiteit zullen de voorlichting en
instructies de angst alleen maar intenser maken en de kans dat ze
de preventieve gedragsinstructies opvolgen verkleinen.
Met de angst vergroten, bereik je de personen niet die denken
mij overkomt het niet en ook niet de zeer angstige personen. Er
gebeurt in psychologische zin, op het niveau van persoonlijke
afweermechanismen, dus meer dan je direct met het blote oog kan
zien. Bekend is dat voorlichtingscampagnes over het onderzoek naar
baarmoederhalskanker bij intensief angstige vrouwen averechts
werkt. De vrouwen raken niet gemotiveerd zich te laten onderzoeken,
maar worden angstiger.
Uit de praktijk is bekend dat mannen hun partner sturen voor een
hiv-test en hun status dan theoretisch afleiden van de testuitslag
van de partner. Is de testuitslag van hun partner negatief, dan
gaan ze ervan uit dat zij ook negatief zijn. Indien de testuitslag
van de partner positief is, betekent het nog niet dat zij zich ook
laten testen.
Angstgevoelens vergroten bij rokers werkt ook niet bij elke
roker, ook als er doodskoppen op het sigarettenpakje geplaatst
worden, blijven ze sigaretten kopen en roken. Waar een deel van de
rokers gevoelig voor is en hun gedrag wil veranderen,komt vanuit
een sociale behoefte, namelijk dat ze willen dat anderen meeroken.
Een sociale behoefte dus en niet zozeer angst voor kanker. Het
angstgevoel bij deze cases verhogen, werkt dus zeker niet of
averechts.
Angstintensiteit proberen te verhogen als methode voor
gedragsverandering is zeker in deze fase van de coronapandemie
absoluut af te raden. Financiële, economische issues en sociale
overwegingen kunnen belangrijker zijn dan strikte medische eisen en
aanbevelingen. Voor de voorlichters is belangrijk na te gaan welke
motieven dominant zijn bij hun doelgroepen. Welke fysieke,
emotionele en sociale uitdagingen hebben ze. Een broodwinner in de
familie, die geen of onvoldoende brood op tafel kan zetten, zal het
vinden van werk en financiën als eerste prioriteit hebben en de
bescherming tegen Covid-19 een lagere prioriteit geven.
Gedragsveranderingsprogramma's zullen activiteiten moeten
ontplooien om personen of een gemeenschap te helpen bij het
nadenken over hun risicogedrag en hoe hun kwetsbaarheid te
verminderen,waarbij mede rekening wordt gehouden met hun
emotionele, psychologische en sociale behoeften.
Dr. Glenn Leckie
Klinisch psycholoog, Lector bij AdeKUS
Gerelateerde artikelen