COLUMN: Sanering ambtenarenapparaat, wanneer?
13/01/2021 14:00
-
Serieus!?

Ivan Cairo
De afgelopen dagen waren we weer in de ban van de zoveelste politieke benoeming van de regering. Er werd flink de draak gestoken met de ‘ongeschoolde’ Bordo. Maar er zijn veel meer Bordo-achtigen in het overheidsapparaat, al dan niet pas benoemd. Die vliegen onder de radar, ze zijn onbekend, maar drukken wel elke maand op de landsbegroting.
De huidige regeringsleiders en sommige ministers laten vrijwel
geen enkele gelegenheid voorbijgaan om kritiek te leveren op het
benoemingsbeleid van de vorige regering. Terecht worden de
handelingen waarbij kort voor de verkiezingen van vorig jaar mei
grote groepen mensen in overheidsdienst werden genomen gehekeld.
Ook op bevorderingen en aanstellingen van loyalisten -al dan niet
gekwalificeerd- in functies als hoofdbeleidsadviseur et cetera was
enorme kritiek. Is er op dat stuk verandering van beleid?
De afgelopen maanden zagen we de benoemingen van familieleden
onder wie echtgenoten en kinderen van de regeringstoppers in raden
van commissarissen van staatsbedrijven of posities op het kabinet
van de president. Minister Somohardjo van Binnenlandse Zaken had in
het parlement zeer verontwaardigd aangegeven dat op zijn ministerie
alleen ruim 400 beleidsadviseurs en medewerkers waren aangesteld,
van wie het gros niet op het werk verscheen of werd ingezet
waarvoor ze was aangetrokken. Heeft hij als de
hoofdverantwoordelijke voor het aantrekken van ambtenaren op de rem
getrapt daarna? Nee, want ook nu weer zijn talrijke mensen in het
overheidsapparaat bijgekomen.
Bij Openbare Werken weet minister Nurmohamed eigenlijk niet wat
hij met de honderden mensen moet doen die extra op de payroll zijn
geplaatst. Een deel heeft maanden gewerkt zonder loon te hebben
ontvangen en van talrijke waren de aanstellingspapieren niet in
orde. Het personeelsbeleid bij de overheid kan gerust een zooitje
genoemd worden. Elke regering vanaf Venetiaan-1 in 1991 heeft
vastgesteld dat het ambtenarenapparaat te groot is. Zijn er
concrete maatregelen getroffen om daarin verandering te brengen, om
het bestand af te slanken naar rationele proporties? Het antwoord
kennen we allemaal: nee! Geen enkele regering de afgelopen 30 jaar
heeft de ballen gehad om te snijden in het ambtenarenapparaat.
Integendeel werd het door opeenvolgende regeringen misbruikt als
opvangcentrum voor loyalisten, propagandisten en familieleden.
Door de jaren heen zijn er diverse onderzoeken gedaan en
rapporten opgesteld hoe de sanering van het ambtenarenbestand zou
kunnen plaatsvinden. Al die rapporten liggen op de verschillende
ministeries stof te verzamelen. Momenteel heeft de staat een
uitgavenpost van honderen miljoenen aan overheidssalarissen per
maand. De regering heeft een Crisis- en Herstelplan gemaakt, maar
tot nu toe is onduidelijk of afvloeiing van overtollige ambtenaren
daar onderdeel van is. Bij tijd en wijle hoor je wat oprispingen
van exponenten van de regering over vervroegde pensionering voor
landsdienaren, maar volgens mij hoeft er niet op nieuwe regelgeving
daarvoor gewacht te worden.
Nu reeds zouden ambtenaren met een bepaald aantal dienstjaren de
overheidssector kunnen verlaten. De vraag is, wat krijgen zij in
ruil daarvoor? Wat zijn de vooruitzichten? Waar zijn de
omscholingsprogramma's zodat ze in andere economische sectoren aan
de slag zouden kunnen? Waar worden de nieuwe arbeidsplaatsen
gecreëerd? Kennelijk ontbreekt ook bij deze regering de politieke
wil en moed om de koe bij de horens te vatten en het mes er echt in
te zetten. Hopelijk horen we binnenkort hoe de regering denkt het
vraagstuk van het logge en te grote ambtenarenbestand aan te
pakken. Het is alom bekend dat afvloeiing van overtollige
ambtenaren een van de mantra's van het IMF is. Wedden dat dit in
het kader van de standby agreement waar de regering haar hoop op
gevestigd heeft ook door het IMF op tafel gelegd zal worden.
ivancairo@yahoo.com