Nog veel te doen voor onderwijs aan doven
31/01/2020 07:11
-
Tascha Aveloo
Ivan Tai-Apin.
Foto: Stefano Tull
PARAMARIBO -
Wiren Meghoe straalt. Hij is duidelijk niet zenuwachtig maar juist heel erg enthousiast. Hij wil graag vertellen hoe het hem is vergaan in Nederland. Wiren, de dove Surinaamse jongen die de inspiratie is geweest voor de gelijknamige film, volgde er met sponsoring drie maanden lessen aan een van de scholen van Kentalis, een instituut dat is gespecialiseerd in ondersteuning van slechthorende en dove mensen.
Zijn ervaringen stonden woensdagavond centraal in Courtyard by
Marriot. Ook is met de belanghebbenden en sympathisanten
gediscussieerd over de toekomst van het onderwijs aan doven in
Suriname. "Heel bijzonder is dat in Nederland is gebleken dat Wiren
heel intelligent is en een heel hoog niveau heeft in gebarentaal.
Alleen is zijn niveau van rekenen en taal naar Nederlandse
maatstaven heel laag", vertelt Ivan Tai-Apin die met hem in
Nederland was.
Het traject met Wiren begon ruim drie jaar geleden toen Tai-APin
werd gevraagd om een film te maken over doven. Het hoofdpersonage
was Wiren die na de Kennedyschool nergens verder kon studeren,
terwijl hij een droom heeft om ICT-er te worden. De jongen vertelde
woensdagavond in gebarentaal uitgebreid over zijn ervaringen in
Nederland. Hij was verbaasd over de mogelijkheden voor doven in het
speciaal aangepast onderwijs. Voor de doelgroep zijn er in Suriname
veel minder mogelijkheden.
Er was ook veel te leren op de avond. Zo vertelde Ade Woest,
docent gebarentaal van de Hogeschool Utrecht en zelf ook doof -
over de enorme ontwikkelingen en vooruitgang in het Surinaamse
onderwijs voor het dove kind. Toch zijn de behoeften nog erg groot.
Woest vertelde dat gebarentaal universeel is, maar dat visuele
ondersteuning met beeldmateriaal essentieel is. Ook zei hij dat er
een speciaal systeem gebruikt wordt om schrijven en lezen, rekenen
en andere vakken te leren aan doven. "Nederlands leren lezen en
schrijven is essentieel zodat zij als zelfstandige kunnen werken en
leven."
Na de uitleg van Wiren en Woest werd gediscussieerd over de
stelling van de avond: 'Wat is nodig en wat kunnen wij doen om onze
Surinaamse dove en slechthorende jongeren, de mogelijkheid te
bieden zich verder te ontwikkelen en ontplooien, zodat zij als
volwassen mensen kunnen participeren in de maatschappij'. Veel
belanghebbenden onder wie afgevaardigden van de overheid hebben aan
de discussie deelgenomen.
Uit de verhalen van Wiren en Woest en de vragen uit het publiek
blijkt dat er enkele struikelblokken zijn. Zo ontbreken docenten
die de bijzondere karakteristieken van onderwijs aan doven en de
doven psychologie begrijpen en die de kinderen op een deskundige
manier kunnen optrekken naar een hoger niveau. In Nederland is
onderwijs voor doven mogelijk tot op HBO-niveau.
Op de avond werd ook duidelijk dat op de lerarenopleidingen
studenten niet worden aangemoedigd om te kiezen voor deze heel
specialistische manier van lesgeven. Ook het ontbreken van
doventolken werd besproken. In Nederland heeft een dove recht op
een bepaald aantal uren bijstand van zo'n functionaris, die door de
overheid betaald wordt. In Suriname is de ouderparticipatie niet
optimaal. De uiteindelijk conclusie is dat er dus voor gedegen
onderwijs aan doven nog veel werk te doen valt.
Gerelateerde artikelen