Rekenkamer wil ministers op de knieën krijgen met nieuwe wet
08/05/2019 00:02
-
Wilfred Leeuwin

DNA- voorzitter Jennifer Geerlings-Simons is één van de indieners van de initiatiefwet Rekenkamer.
Foto: Stefano Tull
PARAMARIBO -
De nieuwe Rekenkamerwet die dinsdag voor het eerst in een openbare commissievergadering van het parlement is behandeld, blijkt zeer rigoureus, met strenge regels en straffen voor overheidsinstanties en functionarissen - van gewone ambtenaren tot politiek verantwoordelijken.
Het zijn vooral de strafmaatregelen voor het achterhouden van
informatie en het niet meewerken aan onderzoeken van de Rekenkamer
die de reikwijdte van de nieuwe wetgeving benadrukken. De wet
regelt vooral de verplichtingen van ministers als
eindverantwoordelijken voor de informatieverstrekking.
Het wetsontwerp is door de Rekenkamer zelf gemaakt en aan
parlementsvoorzitter Jennifer Geerlings-Simons aangeboden. Zij
heeft het met enkele andere assembleeleden als initiatiefwet
ingediend. De gestrengheid die het wetsontwerp nastreeft komt tot
uitdrukking in onder andere artikel 19: alles en iedereen die
gelden, geldwaarden en goederen van de staat onder zich hebben of
daarover het beheer voeren zijn verantwoording schuldig aan het
instituut.
"De wet is heel verregaand en rigoureus. A wet tof
yère", zei NDP-fractieleider André Misiekaba, die als
voorzitter van de parlementaire commissie de wet bespreekt. Bij
herhaling riep hij de regering op goed notitie te nemen van de
inhoud van het wetsvoorstel en zich goed voor te bereiden op een
reactie. "Ala den ekte man tapu den ministerie die tot nu
toe geen medewerking hebben willen verlenen, moeten zich er van
bewust zijn dat wanneer deze wet is goedgekeurd en afgekondigd, zij
in de gevangenis kunnen komen."
In het wetsontwerp staat dat niet de overheid,
overheidsinstanties of een minister bepalen wanneer, in welke vorm
en welke informatie wordt gegeven. In artikel 20 worden zelfs het
tijdstip en de termijn genoemd waarop door het instituut gevraagde
informatie moet worden afgestaan. Kortom, het is een wet die de
Rekenkamer voorziet van verregaande bevoegdheden. Zo mag de
Rekenkamer van elke minister een maandelijkse mutatie vorderen van
de boekhouding van zijn ministerie.
Ambtenaren, politici en zelfs de Centrale Landsaccountantsdienst
zullen zich niet (meer) mogen beroepen op geheimhoudingsplicht. De
gevraagde informatie moet simpelweg worden afgestaan. De Rekenkamer
krijgt de bevoegdheid bij alle overheidskantoren alle kassen te
controleren wanneer zij dat nodig vindt en alle goederen,
documenten en informatiedragers te onderzoeken. Dit zijn slechts
enkele van de voorgestelde bevoegdheden.
Het meest verregaande in deze wet is misschien dat ook de
president zich eraan moet onderwerpen. Zo kan de Rekenkamer, wel
onder strikte voorwaarden, toegang eisen tot de geheime rekening
van het staatshoofd.
Dat het instituut een dergelijke strenge wet wil, is volgens
Misiekaba "omdat in gesprekken met de Rekenkamer wij te horen
krijgen dat zij op bepaalde ministeries, afdelingen en kantoren,
gewoon niet mag komen. Al gaat ze op haar strepen staan, ze komt er
niet. In deze wet wordt niets aan het toeval overgelaten. De
Rekenkamer mag bij alle kantoren van openbare dienst komen om haar
werk te doen", zegt de politicus.